در دنیای طراحی و پیاده‌سازی شبکه‌های حرفه‌ای، انتخاب پروتکل مسیریابی مناسب، نقش کلیدی در کارایی، پایداری و مقیاس‌پذیری زیرساخت دارد.

دو پروتکل مطرح در این حوزه، OSPF (Open Shortest Path First) و EIGRP (Enhanced Interior Gateway Routing Protocol) هستند. هر دو به‌عنوان پروتکل‌های IGP (Interior Gateway Protocol) شناخته می‌شوند، اما تفاوت‌های بنیادینی در ساختار، الگوریتم‌ها و موارد کاربرد دارند.

در این مقاله، نگاهی تخصصی و مقایسه‌ای به این دو خواهیم داشت تا ببینیم «انتخاب درست» بسته به نیاز شبکه کدام است.

پروتکل OSPF

 OSPF یکی از محبوب‌ترین پروتکل‌های Link-State است که بر اساس استانداردهای باز طراحی شده و در تجهیزات مختلف از برندهای متنوع پشتیبانی می‌شود. این پروتکل، شبکه را به Area‌هایی تقسیم می‌کند که باعث کاهش بار پردازشی، سهولت در مدیریت و افزایش مقیاس‌پذیری می‌شود.

ویژگی‌های کلیدی OSPF:

پشتیبانی از طراحی سلسله‌مراتبی (Hierarchical Design)

مناسب برای شبکه‌های بزرگ و چند شعبه‌ای

Convergence  سریع با استفاده از الگوریتم  Dijkstra

ارسال اطلاعات تغییر یافته به جای ارسال کامل جدول مسیریابی

پروتکل EIGRP

EIGRP از نوع پروتکل‌های Distance Vector پیشرفته است که توسط Cisco توسعه یافته و تا سال‌ها به‌صورت اختصاصی فقط در محصولات این شرکت استفاده می‌شد. البته امروزه بخشی از آن به‌صورت open source نیز در دسترس است، ولی همچنان استفاده‌ی اصلی آن در زیرساخت‌های Cisco محور دیده می‌شود.

ویژگی‌های کلیدی EIGRP:

Convergence  بسیار سریع با الگوریتم  DUAL

پشتیبانی از Load Balancing با مسیرهای با هزینه متفاوت (Unequal Cost)

پیکربندی آسان‌تر نسبت به OSPF در شبکه‌های متوسط

مصرف منابع کمتر در سناریوهای مشخص

مقایسه عملی: کدام‌ یک انتخاب بهتری است؟

در سناریوهایی که تجهیزات متنوع از برندهای مختلف وجود دارد، استفاده از OSPF انتخاب منطقی‌تری است. از سوی دیگر، اگر شبکه‌ای کاملاً بر پایه Cisco طراحی شده و نیاز به راه‌اندازی سریع، ساده و با حداقل مصرف منابع دارد، EIGRP گزینه‌ی مناسبی خواهد بود.

ارتباط با دوره‌های پیشرفته مثل CCNP

در دوره Cisco CCNP Enterprise، دانشجویان با تفاوت‌های عملی OSPF و EIGRP به‌صورت عمیق آشنا می‌شوند. توانایی انتخاب، پیکربندی، و بهینه‌سازی این پروتکل‌ها در سناریوهای واقعی یکی از مهارت‌های مهم در سطح حرفه‌ای شبکه است. همچنین در آزمون ENCOR (350-401) این مفاهیم جزو سرفصل‌های اصلی هستند.

نتیجه‌گیری

پاسخ به این سؤال که «کدام بهتر است؟» وابسته به شرایط فنی شبکه، نوع تجهیزات، مقیاس ساختار و اهداف سازمانی است. OSPF برای پروژه‌های بزرگ و پیچیده که نیاز به ساختار و مقیاس‌پذیری دارند مناسب است؛ در حالی‌که EIGRP در محیط‌های ساده‌تر یا متمرکز بر تجهیزات Cisco، عملکرد فوق‌العاده‌ای ارائه می‌دهد.

تصمیم درست، تصمیمی است که با شناخت دقیق هر دو پروتکل و نیاز پروژه، اتخاذ شود.

مطالب مرتبط

پیکربندی OSPF
سرفصل‌های دوره CCNP Enterprise

دانلود کتاب CCNP & CCIE Core